Żydowska historia na olsztyńskiej starówce

2014-09-24 09:55:23 (ost. akt: 2014-09-24 13:07:10)
Kultura Olsztyn, Stare Miasto 24 września 2014 - 25 września 2014
Żydowska historia na olsztyńskiej starówce

Autor zdjęcia: Przemysław Getka



Muzeum na Kółkach wypełniają zdjęcia, plansze i makieta małego miasteczka. Dzieci mogą zająć się kolorowankami albo napisać swoje imię po hebrajsku. Objazdowa wystawa "Polin" to pomysł Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. Od wczoraj gości w Olsztynie.



Zaczynam od miasteczka, czyli sztetlu. Na makiecie jest rynek, otoczony kamienicami, kościół, synagoga, rytualna łaźnia i cmentarz. Na ścianach Muzeum na Kółkach można obejrzeć kalendarium z dziejów Żydów w Polsce — od kupca Ibrahima ibn Jakuba po czasy najnowsze. — To historia w pigułce — mówi Aleksandra Duź, edukatorka z Muzeum Historii Żydów Polskich. — Zapoznaje zwiedzających z bogactwem i różnorodnością tej społeczności.

Stąd na przykład tablica dotycząca hebrajskiego, jidysz i polskiego. Przed wojną ukazywały się żydowskie gazety w tych trzech językach. Najpopularniejszy był jidysz. Dziennik „Hajnt” miał nakład 100 tys. egzemplarzy. Powstawały też filmy w jidysz, m.in. sławny „Dybuk” Michała Waszyńskiego.
 Planszowy pokaz zamykają wypowiedzi przedstawicieli tzw. trzeciego pokolenia po Zagładzie, dla których odkrycie żydowskiego pochodzenia było odkryciem uśpionej części siebie. 



Na wystawie można obejrzeć też film pokazujący zasoby i ekspozycję warszawskiego muzeum, które będzie otwarte pod koniec października. Z tego wirtualnego spaceru można się dowiedzieć o rozkwicie żydowskiego życia w dawnej Polsce — w 1500 roku Żydzi byli mieszkańcami już 100 miast — o bogatej kulturze religijnej, o rozwoju ekonomicznym i kulturalnym. Twórcy wystawy starają się równoważyć jednak akcenty — opowiadają o współpracy i wspólnocie, ale też o ciemnych kartach historii. Wspominają o Radzie Pomocy Żydom Żegota i „sprawiedliwych”, ale też o Jedwabnem i pogromie w Kielcach. 



Muzeum na Kółkach będzie podróżować po Polsce do 2016 roku. — Założenie jest takie, by odwiedzać miejscowości do 50 tys. mieszkańców oraz miasta, w których odbywają się festiwale kultury żydowskiej — mówi Aleksandra Duź. — Stąd nasza obecność w Olsztynie.



W tym roku muzeum gościło m.in. Żyrardowie, Szczebrzeszynie, Kazimierzu Dolnym, Kocku i Mławie. Z Olsztyna pojedzie do Supraśla. — Opowiadamy o historii Żydów, prowadzimy warsztaty w szkołach i zajęcia dla dzieci w naszym boksie — tłumaczy Aleksandra Kubica, druga z edukatorek. — Hitem wśród dzieci jest pisanie własnego imienia po hebrajsku.



Muzeum na Kółkach można oglądać do czwartku (25 września) do godz. 18.
Ewa Mazgal 



Komentarze (20) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Polak żyjący w niepolskiej Polsce #1494217 | 79.185.*.* 26 wrz 2014 17:23

    Czy żydowska tylko historia? chyba nie. Mimo usilnych starań pewnego małego pana z wąsikiem podobnego troszeczkę do Czeplina żydzi wśród naszej elity to jawa a nie historia.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  2. historia której zapewne nie ma w muzeum #1493013 | 81.190.*.* 24 wrz 2014 23:46

    Naliboki, Koniuchy, Brzostowica Mała, Skidel - ile jeszcze było takich pogromów ludności polskiej dokonanych przez Żydów? Gdyby historycy otrzymali pełny dostęp do sowieckich archiwów mogłoby się okazać że w latach 39-41 na Kresach Wschodnich Żydzi i Białorusini dokonali Holokaustu na bezbronnej ludności polskiej. Rozpętała by się prawdziwa burza.Takich miejscowości jak Skidel czy Naliboki było znacznie więcej. Zresztą Sowieci zawsze chełpili się tym że podczas zajmowania Kresów w 1939 roku mieli bardzo duże społeczne poparcie wśród Żydów i Białorusinów i nawet nazywali akt agresji -WYZWOLENIEM. O ilu jeszcze zbrodniach nie wiemy i kiedy ujrzą światło dzienne ?

    Ocena komentarza: warty uwagi (6) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  3. ciemne karty historii #1493011 | 81.190.*.* 24 wrz 2014 23:38

    Powstanie skidelskie – powstanie antypolskie ludności, głównie pochodzenia żydowskiego i białoruskiego, wzniecone przez komunistów w miasteczku Skidel (okolice Grodna). Rozpoczęło się 18 września 1939 roku, dzień po wkroczeniu Armii Czerwonej na teren Polski. Z historycznych dokumentów wynika, że Żydzi i Białorusini zaatakowali Polaków i rozpoczęli mordowanie. Na miejsce przybyło Wojsko Polskie w liczbie 100 żołnierzy oraz Policja. Polacy szybko opanowali sytuację oraz dokonali rozstrzelania morderców. Znany jest przypadek zamordowania samotnie spacerującego Polaka, żołnierza Wojska Polskiego. Został zamordowany na początku powstania na ulicy przez grupę Żydów polskich ze Skidla. Ci sami Żydzi witali z radością wojsko sowieckie. Pięć miesięcy przed powstaniem Polacy ze Skidla stanowiący 20% mieszkańców miejscowości (Żydzi stanowili 80% w Skidlu) podarowali ckm wz.30 z biedką 76 pułkowi piechoty Wojska Polskiego z Grodna. Istnieje film z tego wydarzenia. Ci sami żołnierze Wojska Polskiego uratowali resztkę Polaków przed zagładą w Skidlu. Żydzi jako obywatele II RP otwarcie wystąpili przeciw państwu polskiemu, stali się V kolumną. A teraz polecam zobaczyć jak dziś semickie gremia WYMODEROWAŁY ten wpis w wikipedii. To ma być fundamentem historii ? "Wybiórcza" zakłamana jednostronna farsa ? Śmiech na sali Od rana do wieczora o Jedwabnem ale ani słowa o BRUTALNYCH MORDACH dokonywanych przez Żydów na Polakach. Ani słowa choćby o Nalibokach , a same Naliboki to dokładnie tyle samo ofiar Polaków , kobiet, dzieci brutalnie wymordowanych przez żydów co żydów w Jedwabnem ? I to ma być historia ??

    Ocena komentarza: warty uwagi (4) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. bee #1493008 | 81.190.*.* 24 wrz 2014 23:33

      O ciemnych kartach historii a czy jest tam coś o Judenratach, o organizacjach takich jak ŻAGIEW ? Czy też sama "Wybiórcza" ta "historia" jakby wybrana przez samego Grossa i jemu podobnych . Też mi wiarygodny przekaz

      Ocena komentarza: warty uwagi (5) ! - + odpowiedz na ten komentarz

    2. ciekawe #1493004 | 81.190.*.* 24 wrz 2014 23:29

      Czy historie żydów mordujących Polaków na samą wieść o wkraczaniu Armii Czerwonej na ziemie Polskie w 1939r. też uświetniły takie muzeum. Czy historie ze Skidla , Naliobok, Koniuch też się tam znalazły ?

      Ocena komentarza: warty uwagi (6) ! - + odpowiedz na ten komentarz

    3. ? #1492997 | 81.190.*.* 24 wrz 2014 23:24

      Ile milionów kosztowała polskich podatników ta radosna muzealna lanserka żydów ?

      Ocena komentarza: warty uwagi (4) ! - + odpowiedz na ten komentarz

    4. sero #1492972 | 37.8.*.* 24 wrz 2014 22:40

      tia, po co się pieklić? i tak otwarte 8-16 - dla kogo? byzydura i jeszcze na kółkach

      Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

      1. Mazur #1492964 | 83.9.*.* 24 wrz 2014 22:29

        Głoszona przez niektóre regionalne stowarzyszenia wielokulturowość jest w istocie antypolonizmem

        Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      2. A UB to co ? #1492867 | 109.241.*.* 24 wrz 2014 21:06

        ???

        Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      3. Abr #1492759 | 178.42.*.* 24 wrz 2014 19:20

        A czy tacy jak Jakub Berman Luna Brystygier i im podobni też zostali uwzględnieni ? ?? Przecież wywarli wielki wpływ na nasze dzieje . Jeżeli nie to to tylko kolejna propagandówka .

        Ocena komentarza: warty uwagi (2) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      4. Goj z Prus Wschodnich #1492667 | 83.11.*.* 24 wrz 2014 18:04

        A czy można akcję zalajkować u Żyda Marka Zuckerberga na Facebooku?

        Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      5. Plastusiowy pamiętnik #1492664 | 83.11.*.* 24 wrz 2014 18:02

        Jebaj politykę historyczną, dawać tanie surowce energetyczne dla Ziem Odzyskanych Polski B!!!

        Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      6. A czemu w okresie letnim #1492534 | 83.25.*.* 24 wrz 2014 15:33

        nie ma w tym miejscu informacji turystycznej? Turyści błąkają się po starówce nie wiedząc w którą stronę jest np ratusz, zamek i fosa. Sklepy służą za informacje zamiast zadbać o to powinien prezydent. Chyba nie zależy mu ani na turystach ani na spokoju przedsiębiorców.

        Ocena komentarza: warty uwagi (4) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      7. arek #1492398 | 83.24.*.* 24 wrz 2014 13:07

        "Wspominają o Radzie Pomocy Żydom Żegota i „sprawiedliwych”, ale też o Jedwabnem i pogromie w Kielcach." A czy wspominają również o powstaniu skidelskim – było to powstanie antypolskie ludności, głównie Żydów, wzniecone przez komunistów w Skidlu. Rozpoczęło się 18 września 1939 roku, dzień po wkroczeniu Armii Czerwonej na tereny Polski. Powstańcy opanowali miasteczko i ustanowili władzę radziecką. Źródła polskie wspominają o zamordowaniu kilkunastu żołnierzy i cywilów."

        Ocena komentarza: warty uwagi (5) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      8. ale kogo to....? #1492366 | 83.18.*.* 24 wrz 2014 12:40

        ...

        Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      9. rambo #1492352 | 88.156.*.* 24 wrz 2014 12:30

        ...Żydzi przed wojną byli rzetelnymi obywatelami...a komunizowali wtedy wszyscy i w Polsce i w Europie...w czasie wojny na Stalina nie można było u aliantów złego słowa powiedzieć...a po wojnie komunizm odnosił triumfy we Francji,Włoszech,Grecji oczywiście do czasu...

        ! - + odpowiedz na ten komentarz

      10. 123 #1492324 | 203.88.*.* 24 wrz 2014 12:05

        Ciekawe czy napisali o tym jak Zydzi z kwiatami witali na kresach Armie Czerwona, czy napisali o tym jak mordowali AKowcow jako ubecy?Czy napisali o tym jak zamkneli swoje sklepy przed Polakami na poczatku wrzesnia 1939 ?

        Ocena komentarza: warty uwagi (9) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)