Koncert z okazji 10. rocznicy śmierci Ojca Świętego Jana Pawła II

Wprowadzenie
Msza G-dur Franza Schuberta (1797-1828) powstała w rekordowym czasie zaledwie pięciu dni (!), od 2 do 7 marca 1815 roku. A rok ten był w życiu osiemnastoletniego kompozytora niezwykle obfity.
Minęły dwa lata, odkąd młody człowiek opuścił konwikt pijarów, gdzie przez pięć lat uczył się muzyki, śpiewał w chórze chłopięcym i grał w kapeli pod najwyższym nadzorem sławnego Salieriego – ucznia Glucka, rywala Mozarta, nauczyciela Beethovena – do którego jeszcze przez dwa następne lata będzie chodził dwa razy w tygodniu na lekcje kompozycji, sam ucząc jednocześnie – bez specjalnego zapału – dzieci w szkole prowadzonej przez swego ojca na wiedeńskim przedmieściu Lichtenthal. Tylko z oddali docierały tutaj echa hucznych balów, ogni sztucznych, maskarad, przedstawień teatralnych i koncertów Kongresu Wiedeńskiego, wielkiego zjazdu koronowanych głów ustanawiających nowy ład europejski po zwycięstwie nad Napoleonem. Zaszczyty ze strony władców ówczesnego świata spadały również na najważniejszego z wiedeńskich kompozytorów – Beethovena. Natomiast Schubert, po całym dniu utarczek z rozbrykanymi dzieciakami, wracał do siebie, i w domowym zaciszu dawał upust wprost tryskającym zeń strumieniom twórczej weny, zapisując nutami kartę za kartą. Skrupulatni biografowie policzyli, że tylko w owym roku 1815 skomponował ponad 20 tysięcy taktów muzyki – około 200 utworów (wg katalogu Deutscha), w tym 145 pieśni, m.in. sławnego Króla olch do słów Goethego, drugie – obok stworzonej w poprzednim roku Małgorzaty przy kołowrotku – arcydzieło, otwierające epokę pieśni romantycznej. W tym samym roku napisał również II i III symfonię, kilka singspieli – płodów niespełnionego marzenia o karierze twórcy muzyki dla sceny – i oczywiście wspomnianą Mszę G-dur.
Była to druga z kompozycji Schuberta w tym gatunku, przeznaczona, jak i poprzednia F-dur, dla kościoła parafialnego w Lichtenthal.

W przeciwieństwie do pierwszej Mszy, na której wykonanie rok wcześniej raczył przybyć osobiście sam maestro Salieri, a partię sopranową śpiewała pierwsza miłość Schuberta, Teresa Grob – nie zachowały się informacje, czy została tam w ogóle wykonana. Później, jak wiele kompozycji Schuberta, również i ta długo pozostawała w rękopisie, opublikowana dopiero w roku 1846, w okolicznościach skądinąd szczególnych. Pod jej autorstwo bowiem, na karcie tytułowej, podszył się niejaki Robert Führer, dyrektor muzyki w praskiej katedrze Świętego Wita. Nadużycie to prędko wyjaśniono, zaś jego sprawca, mając nie tylko ten jeden grzeszek na sumieniu, ostatecznie trafił do więzienia za malwersacje. Zaś Msza G-dur juz bez przeszkód trafiła do słuchaczy. Skromna w wyrazie, utrzymana jest w nastroju prostoty
i religijnej kontemplacji. Początkowo śpiewakom miały towarzyszyć jedynie smyczki i organy, dopiero później Schubert dodał trąbki i kotły. Dziś dzieło to należy do najchętniej wykonywanych spośród religijnych kompozycji Schuberta.

Chór przy Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
Powstał w październiku 2009 r. Stworzenie zespołu oraz jego prowadzenie powierzono prof. Benedyktowi Błońskiemu.
Pierwszy, inauguracyjny koncert odbył się 19 grudnia 2009 r. w sali koncertowej Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Chór z towarzyszeniem Orkiestry Kameralnej Filharmonii zaprezentował publiczności olsztyńskiej kolędy i pastorałki polskie.
Podczas pięcioletniej działalności Chór wykonał dziesiątki koncertów z programem wokalno-instrumentalnym oraz a cappella, zawsze zbierając pochlebne recenzje krytyki w kraju i za granicą. Wystąpił m.in. kilkakrotnie w Kaliningradzie, w Grodnie (Białoruś), w Kłajpedzie i Wilnie (Litwa), w Barcelonie (Hiszpania), a także w Primorsku i Kiten (Bułgaria), gdzie zdobył I miejsce na Balkan Folk Festival 2010 w kategorii chórów mieszanych oraz na IV Międzynarodowym Konkursie Chóralnym Lloret de Mar – Barcelona 2014, gdzie zdobył Złote Medale w kategoriach musica sacra i pop music.
Chór aktywnie uczestniczy w ważnych rocznicach i wydarzeniach, takich jak dwusetna rocznica urodzin Fryderyka Chopina, setna rocznica skomponowania przez Feliksa Nowowiejskiego pieśni „Rota”, rocznice śmierci papieża Jana Pawła II, koncerty w hołdzie ofiarom Katynia, Sybiru i katastrofy pod Smoleńskiem. Rokrocznie występuje w koncertach charytatywnych, pomagając zbierać fundusze na wakacje dla dzieci z najuboższych rodzin olsztyńskich.
Wielkim i niezapomnianym dla chórzystów wydarzeniem artystycznym był koncert Polskie Requiem Krzysztofa Pendereckiego pod batutą twórcy dzieła, z udziałem największych polskich solistów (17 grudnia 2010), a także wykonanie IX Symfonii L.van Beethovena i Angelus W. Kilara pod dyrekcją Antoniego Wita (6 czerwca 2014).
W repertuarze Chór posiada m.in.: Carmina burana C. Orffa, Requiem d-moll, Mszę C-dur „Koronacyjną” W.A. Mozarta, Requiem J. Ruttera (prawykonanie olsztyńskie), Messe modale en septuor J. Alaina (prawykonanie polskie), Missa pro pace, Angelus, Victoria W. Kilara, IX Symfonię L.van Beethovena, Te Deum M.A. Charpentiera, Stabat Mater F. Schuberta, opery: Tosca G. Pucciniego i Traviata G. Verdiego, Jaś i Małgosia E. Humperdincka, Amahl i nocni goście G.C. Menottiego oraz operetki: Księżniczkę czardasza I. Kálmána, Zemstę nietoperza J. Straussa.
Chór nieustannie się rozwija. Atrakcyjny repertuar a cappella (utwory od muzyki dawnej do czasów współczesnych, standardy muzyki rozrywkowej, artystyczne opracowania polskich i zagranicznych pieśni ludowych, polskie i zagraniczne kolędy i pastorałki) oraz wokalno-instrumentalny o wysokim stopniu trudności w profesjonalnym wykonaniu stanowi o pozycji zespołu w lokalnym i krajowym środowisku muzycznym.

Skład osobowy Chóru przy Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
Sopran:

Banasiak Małgorzata, Bobel Magdalena, Jagielska Antonina, Kosikowska Paulina Kotarska Grażyna, Kowalewska Magdalena, Kurmin Małgorzata Grażyna, Obrycka Laura, Oleksiak Małgorzata, Pachucka Grażyna, Podralska Magdalena, Przegrocka Anna, Szmyt Anna, Szymkiewicz Elżbieta, Trzcińska Małgorzata, Tylicka Zofia, Wasilewska Aleksandra, Zielińska Renata, Ziółkowska Justyna, Zuba Ewa, Żak Karolina

Alt:

Arciszewska Emilia, Grucelska Klaudia Gutmańska Kinga – sekretarz Kucharska Żaneta, Marzewska Alicja, Muczyńska Magdalena Niemira Hanna, Pisarkiewicz Karolina, Podhorodecka Danuta, Roman Ewa, Rutkowska Lidia, Socha Barbara – Prezes Szubzda Anna, Zapadka Monika, Żarczyńska Dorota

Tenor:

Adamczewski Kamil, Korol Halina, Lendzion Krzysztof, Nogajczyk Bartłomiej – bibliotekarz, Trzciński Waldemar Zarębski Patryk

Baryton/bas:

Dziakiewicz Waldemar, Kotarski Paweł, Krawczyński Radosław, Meller Andrzej – skarbnik, Pająk Jakub, Ptak Jakub – v-ce Prezes Szczuka Michał, Wenta Tadeusz

Benedykt Błoński – dyrygent
Jest absolwentem Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Bezpośrednio po ukończeniu studiów (1982) wrócił do Olsztyna, gdzie rozpoczął działalność artystyczną i naukową. Od tamtego czasu przez 27 lat – do roku 2009 – pracował również z Chórem im. prof. W. Wawrzyczka, obecnego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Z chórem tym brał udział w wielu konkursach i festiwalach, krajowych i zagranicznych, zdobywając szereg najwyższych nagród (I miejsca, złote medale, a także Grand Prix).

Za swoją działalność artystyczną i pedagogiczną został uhonorowany:
Odznaką Ministra Kultury i Sztuki „Zasłużony Działacz Kultury” (1997); Honorową Odznaką Wojewody Olsztyńskiego „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1997); Złotym Krzyżem Zasługi (2001); Nagrodą indywidualną Prezydenta Miasta Olsztyna (2002); Odznaką Honorową Złotą
z Laurem Zarządu Głównego PZChiO; Nagrodami indywidualnymi I i II stopnia Rektora UWM w Olsztynie; Nagrodą Specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007); Nagrodą im. Feliksa Nowowiejskiego przyznawaną przez Prezydenta Miasta Olsztyna w dziedzinie sztuk muzycznych (2011), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2012).

W swoim dorobku Benedykt Błoński ma liczne nagrania radiowe i telewizyjne w kraju i za granicą oraz 13 płyt CD:
- Domenico Cimarosa: Requiem pro defunctis,
- Od Palestriny do Lennona,
- Sacrum et profanum,
- Cicha noc, Silent Night, Stille Nacht,
- Czasem... (album wokalno-instrumentalny, prawykonanie),
- Dwupłytowy album: Chwalmy Pana i W śpiewie się radujmy;
- Gaude Mater Polonia...,
- Litania Gietrzwałdzka (album wokalno-instrumentalny, prawykonanie),
- Modlitwa o pokój,
- Feliks Nowowiejski – Pieśni morskie na chór mieszany a capella op. 42 (nr 1-17 i nr 18-34),
- Wonderful World…

Prowadził setki koncertów krajowych i zagranicznych (Grecja, Irlandia, Wielka Brytania, Belgia, Francja, Watykan, Włochy, Hiszpania, Niemcy, Rosja, Meksyk, Argentyna) z muzyką polską i zagraniczną, w tym prawykonania.

Benedykt Błoński od lat współpracuje z chórami zagranicznymi, a także z Filharmonią Warmińsko-Mazurską, dla której przygotowywał i prowadził koncerty oratoryjne. Zasiada w radach artystycznych i jest jurorem licznych konkursów i festiwali chóralnych o zasięgu krajowym oraz międzynarodowym (jak m.in. Ogólnopolski Turniej Chórów Legnica Cantat w Legnicy, Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy, Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach, Międzynarodowy Festiwal Chóralny im. F. Nowowiejskiego w Barczewie, Międzynarodowe Recitale Chóralne „Hora Cantavi” w Suwałkach).

Był dyrektorem artystycznym międzynarodowych warsztatów chóralnych Eurochor 2001, dyrektorem artystycznym Polsko-Niemieckiej Akademii Chóralnej In Terra Pax, członkiem International Choir Olympic Council na lata 2008-2012. Jest dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie.
Wykłada dyrygowanie i metodykę prowadzenia chórów na Podyplomowych Studiach Chórmistrzowskich i Emisji Głosu przy Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego
w Bydgoszczy. Jest pracownikiem naukowym w Instytucie Muzyki na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (od roku 2012 – dziekanem Wydziału Sztuki), recenzentem wielu prac doktorskich, habilitacyjnych i na tytuł profesora, promotorem czterech prac doktorskich, członkiem Senatu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego na lata 2009-2016.
Od roku 2009 prowadzi Chór przy Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej, z którym już osiągnął znaczące sukcesy (m.in. I miejsce w kat. chórów mieszanych na Międzynarodowym Konkursie Chóralnym w Kiten/Primorsko w Bułgarii (2010) i Złote Medale w kategoriach musica sacra i pop music w IV Międzynarodowym Konkursie Chóralnym Lloret de Mar – Barcelona (2014). Wśród dzieł wokalno-instrumentalnych, jakie wykonywał, były m.in.: Carmina burana C. Orffa, Requiem d-moll, Msza C-dur „Koronacyjna” W.A. Mozarta, Requiem J. Ruttera (prawykonanie olsztyńskie), Messe modale en septuor J. Alaina (prawykonanie polskie), Missa pro pace, Angelus, Victoria W. Kilara, IX Symfonia L. van Beethovena, Te Deum M.A. Charpentiera, Stabat Mater F. Schuberta, opery: Tosca G. Pucciniego i Traviata G. Verdiego, Jaś i Małgosia E. Humperdincka, Amahl i nocni goście G.C. Menottiego oraz operetki: Księżniczka czardasza I. Kálmána, Zemsta nietoperza J. Straussa.
W roku 1999, mając 42 lata, otrzymał z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej tytuł naukowy profesora sztuk muzycznych.

Dominik Opaliński – bas-baryton
Naukę śpiewu rozpoczął w 2009 r. na wydziale wokalno-aktorskim Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie prof. M. Moździerza. Obecnie jest studentem ostatniego roku na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie śpiewu prof. R. Cieśli.
Swoje umiejętności wokalne doskonalił, uczestnicząc w licznych kursach wokalnych prowadzonych m.in. przez W. Zalewskiego oraz M. Rzepkę.
Na scenie zadebiutował w 2011 r. podczas IV Międzynarodowego Operowego Forum Młodych, towarzyszącego XX Bydgoskiemu Festiwalowi Operowemu. Wystąpił tam w partii Sempronia w Aptekarzu Józefa Haydna. Podczas kolejnych edycji w/w Festiwalu wcielał się kolejno: w 2012 r. w rolę Wuja Salvaora w La vida breve Manuela de Falli oraz w 2013 r. – w Entericha w Studencie żebraku Karla Millöckera. W lipcu 2012 r. wystąpił na estradzie Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w roli Strażnika Więziennego w Tosce Pucciniego.
W maju 2014 r., podczas Festiwalu Kultury i Sztuki odbywającego się w Toruniu, wykonał partię Ariodatesa w Xerxesie Haendla, zaś we wrześniu – Leporella w Don Giovannim Mozarta w Filharmonii Gorzowskiej. Tą samą partią zadebiutował na scenie Warszawskiej Opery Kameralnej w październiku 2014 r.
W swoim repertuarze ma wiele dzieł oratoryjnych (m.in. Requiem d-moll i Mszę Koronacyjną C-dur Mozarta, Magnificat Vivaldiego, Stabat Mater Schuberta, Stabat Mater. Haydna, Oratorium Pasyjne Ta Hagia Pathe Przemysława Pasternaka), które z powodzeniem wykonywał w wielu miejscach w Polsce.
Prowadzi ożywioną działalność koncertową. W latach 2013-2014 wraz z Orkiestrą Symfoników Bydgoskich pod dyrekcją Marka Czekały wziął udział w cyklu Koncertów Papieskich „Podążaj za mną”. Nieraz miał okazję występować na estradzie Filharmonii Pomorskiej, Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej oraz na scenie Opera Nova w Bydgoszczy.
Współpracował z takimi dyrygentami jak Benedykt Błoński, Rafał Delekta, Piotr Deptuch, Janusz Przybylski, Jacek Rogala, Zygmunt Rychert, Piotr Sułkowski, Elżbieta Wiesztordt.

Marcela Wierzbicka – sopran
Studentka Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie śpiewu prof. Hanny Michalak.
W 2009 r. uczestniczyła w I Letniej Akademii Śpiewu w Gdańsku, pracując pod kierunkiem prof. Henryki Januszewskiej-Stańczyk. Swe umiejętności doskonali uczestnicząc w seminariach wokalnych prowadzonych m.in. przez Helenę Łazarską (Wiedeń), Olgę Pasiecznik oraz Marka Rzepkę (Hannover).
Na estradzie debiutowała, śpiewając arię Zuzanny z opery Wesele Figara W.A. Mozarta z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną, zaś jej debiut sceniczny miał miejsce podczas V Międzynarodowego Operowego Forum Młodych, towarzyszącego XX Bydgoskiemu Festiwalowi Operowemu. Wystąpiła tam w partii Carmeli w operze Manuela de Falli La vida breve.
W repertuarze ma wiele dzieł oratoryjnych (m.in. Msza Koronacyjna C-dur Mozarta, Stabat Mater Pergolesiego, Gloria Vivaldiego) oraz pieśni.
Prowadzi ożywioną działalność koncertową, występując w kraju i za granicą. W listopadzie 2013 r. wystąpiła w Paryżu, gdzie śpiewała partię solową w Missa brevis Jana Szopińskiego. W zeszłym roku brała udział w cyklu koncertów Mozart forever w ramach obchodów Święta Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Od kilku lat bierze udział w muzycznych audycjach edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, organizowanych przez Filharmonię Pomorską w Bydgoszczy. Uczestniczyła również w projekcie Piotra Salabera Lokomotywa i inne utwory dla dzieci, organizowanym przez Filharmonię Kameralną im. Witolda Lutosławskiego w Łomży.
Do jej ostatnich sukcesów zalicza się koncert w ramach XXXIII Dni Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy, na którym wykonała partię sopranową w Petite Messe Solennelle Rossiniego.

Szymon Rona – tenor
Urodzony w Bydgoszczy. W 2014 r. ukończył w rodzinnym mieście Wydział Wokalno-Aktorski Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego, w klasie prof. Hanny Michalak oraz dr Violetty Narywskiej.
Jest solistą bydgoskiej Opera Nova, z którą współpracę rozpoczął już na studiach. Śpiewał między innymi partie z takich dzieł, jak Rusałka Dvořáka, Halka Moniuszki, Madame Butterfly Pucciniego, Manru Paderewskiego, Lakmé Delibesa, Rigoletto i Traviata Verdiego, Serse Haendla, Czarodziejski flet Mozarta, Krótkie życie Manuela de Falli. Wykonuje też muzykę oratoryjno-kantatową, współpracując z takimi instytucjami jak Filharmonia Pomorska w Bydgoszczy, Toruńska Orkiestra Symfoniczna czy Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie.
W latach 2011-2012 zdobywał wyróżnienia na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym „Złote Głosy” w Warszawie. Jest finalistą Konkursu Wokalnego im. J. E. J. Reszków w Częstochowie z 2013 r. Pracował z takimi dyrygentami, jak Mirosław Jacek Błaszczyk, Benedykt Błoński, Maciej Figas, Zygmunt Rychert, Andrzej Straszyński, Jerzy Swoboda, Rudolf Tiersch, Piotr Wajrak.